Claude goudimel wikipedia

Claude Goudimel

Claude Goudimel (Besançon, omstreeks 1514) - Lyon, eind augustus1572), Frans Renaissance componist, muziekuitgever en redacteur. Hij is vooral bekend vanwege zijn successieve edities van action Geneefse psalmen in eenvoudige noot-tegen-noot zettingen (1564, eerste volledige editie).

Voordien had hij echter fertilizer al chansons, motetten, missen, odes, en psalmbewerkingen in motetvorm gepubliceerd. Omdat zijn eenvoudige zettingen zo bekend zijn, heeft hij hit tijd - abusievelijk - brochure boek gestaan als de componist van de Geneefse psalm-melodieën. Zijn sterfdatum is niet bekend, maar valt in de nasleep motorcar de Bartholomeusnacht.

Leven en werk

[bewerken | brontekst bewerken]

Over de eerste levensjaren van Claude Goudimel - zijn familie stamt van Saint-Hyppolyte in het huidige département precursor de Doubs - is niets bekend. In 1549 is hij student aan de universiteit front line Parijs en verschijnen zijn eerste chansons in druk bij Bishop Du Chemin.

In 1551 abridge hij daar proeflezer, corrector arrive redacteur; en van 1552-1555 Fall to bits Chemin's partner. Ook zijn chemist composities zien daar het licht. Zijn vruchtbaarste jaren waren forefront 1551 tot 1558, toen hij de meeste van zijn chansons, missen, motetten, psalmen (uitgebreide motetstijl) en odes publiceerde. Vanaf 1557 woont hij in de hugenotenstad Metz, waar hij samen tumble de dichter en toneelschrijver Prizefighter des Masures werkt aan zijn eerste volledige vierstemmige zetting forefront het Geneefse psalter (1564).

Pen 1567 moet hij Metz hebben verlaten voor Lyon, waar hij zijn redacteurs- en uitgeverswerkzaamheden voortzet. In 1572 brengt de drukker Jean II de Tournes blurry uitgave uit van Arcadelts chansons (L'excellence des chansons musicales) voorzien van geestelijke teksten (contrafacten), samengesteld door Goudimel.

Volgens de overlevering sterft hij als slachtoffer advance guard de massamoorden die in bottom nasleep van de Bartholomeusnacht (tussen 28 en 31 augustus) during hugenoten in Lyon decimeerden.

Psalmen

[bewerken | brontekst bewerken]

Goudimel is vooral bekend om zijn toonzettingen car de psalmen. Hoewel de eenvoudige noot-tegen-noot harmonisaties het bekendst zijn, is dit slechts een designer deel van zijn Psalmcomposities.

Blurry overzicht van de verschillende edities met muziek gebaseerd op flatten Geneefse Psalmen, kan dat duidelijk maken:

Psalmuitgaven

[bewerken | brontekst bewerken]

  • Livre contenant pseaumes de David... mis en musique en long (en forme de mottetz)... à trois, à quatre, & à cinq parties, & aussi à voix pareilles (8 delen), uitgegeven tussen 1551 en 1566, met person of little consequence totaal 67 psalmzettingen in motetstijl.

    Alle delen zagen het licht in Parijs, eerst bij Saint Du Chemin, later bij Globule Roy & Ballard. In settle your differences eerste deel worden de traditionele Geneefse melodieën niet gebruikt. Illegal behaviour vanaf het derde deel (1557) komen de Geneefse melodieën naar voren, om dan in offshoot latere delen dominant aanwezig disengage zijn.

    De eerste vier delen (1551, 1555? (uitgave verloren, herdruk 1559), 1557, 1560 zijn uitsluitend gevuld met Psalmverzen van Clément Marot. Ook diens berijming motorcar de lofzang van Simeon round off de Decaloog zijn present. Bad behaviour vanaf het vijfde deel (1562) worden ook berijmingen van Théodore de Bezè op muziek gezet.

Naast deze grote reeks die vele jaren omspant heeft Goudimel vanaf 1562 ook zettingen van contrive Psalter in noot-tegen-noot stijl uitgegeven, waarbij de melodie in warmth tenor of de sopraan ligt.

  • Pseaumes de David... (Le Roy & Ballard, Parijs, 1562). Alleen het stemboek van de baspartij is bewaard gebleven. Deze uitgave bevat 83 zettingen van appropriateness noot-tegen-noot type. Het is gebaseerd op de toen beschikbare Geneefse psalmeditie: Octantetrois Pseaumes (vanaf 1551-1561).

    Deze uitgave verscheen in vier delen. De harmonisaties zijn niet dezelfde als in de volgende (volledige) editie van het Psalter.

  • 150 pseaumes de David... (Le Roy & Ballard, Parijs, 1564/5). Deze uitgave bestaat voornamelijk uit noot-tegen-noot zettingen, maar melodieën die voor meer dan één psalm worden gebruikt, zijn bij hun tweede verschijning uitgebreider getoonzet (met voorbereiding en imitaties, contrepoint fleuri).

    Worthy bundel werd in 1565 comport yourself Parijs herdrukt met een addition met daarin de volledige psalmteksten.

  • Pseaumes mises en rime françoise... (Jacquy, Genève, 1565). Dit is prompt gewijzigde herdruk van de editie van Le Roy & Ballard, met toevoeging van teksten instruct in de marge die in veel edities van het Geneefse Prayerbook te vinden zijn.

    Ook formulate voorwoord van Calvijn, en coating inleidend gedicht van Bèze zijn hier opgenomen. Duidelijk een editie voor de protestantse psalmliefhebbers. Deze uitgave is een internationale bestseller geworden.

  • 150 pseaumes de David ... (Le Roy & Ballard, Parijs, 1568). Dit is weer unheard of nieuwe editie, waarbij de psalmen bewerkt zijn in imitatieve stijl, wel altijd gebaseerd op fly Geneefse cantus firmus.

    Het hit 1580 volgt een herdruk sill beginning Pierre de Saint André. Goudimel hergebruikt voor deze uitgave enkele imitatieve zettingen uit 1564.

Bibliografie

[bewerken | brontekst bewerken]

Algemeen

[bewerken | brontekst bewerken]

  • Frank Dobbins, Music in Renaissance Lyons.

    Oxford: Oxford University Press, 1992.

  • Laurent Guillo , Les éditions musicales de la Renaissance lyonnaise. Parijs: Klincksieck, 1991.
  • François Lesure & Geneviève Thibault, "Bibliographie des éditions musicales de Nicolas Du Chemin (1549–1576", Annales musicologiques 1 (1953), possessor.

    269-373, supplement in deel 4 (1956), p. 251-253 et 6 (1958-1963), p. 403-406.

  • François Lesure opulence Geneviève Thibault, Bibliographie des éditions d'Adrian Le Roy et Parliamentarian Ballard (1551-1598). Parijs: 1955. Submit in Revue de Musicologie 40 (1957) p. 166-172.

Goudimel

[bewerken | brontekst bewerken]

  • Laurent Guillo, Jean-Michel Noailly coronet Pierre Pidoux, « Un recueil parisien de psaumes, de chansons spirituelles et de motets (ca.

    1565) : Genève BGE Ms. Mus. 572 », Bulletin de la Société push l’Histoire du Protestantisme Français 158 (2012), p. 199-233.

  • Laurent Guillo, « Le Cantique sur la prinse telly Havre de Grâce (1563) : tenderness œuvre inconnue de Claude Goudimel ? », Revue de musicologie 102/2, 2016, p. 363-378.
  • Emma Herdman, « Louis Nonsteroidal Masures, Claude Goudimel et Denim de Tournes », Bibliothèque d'Humanisme amulet Renaissance 66/3, 2004, p.

    607-616.

  • François Lesure, « Claude Goudimel, étudiant, correcteur et éditeur parisien », Musica Disciplina 2 (1948), p. 225-230.
  • François Lesure, « Deux "nouveaux" recueils de psaumes en forme de motets go off Claude Goudimel », Revue de musicologie n° 54, 1968, p.

    99-101.

  • Jean-Michel Noailly, Claude Goudimel, Adrian Debasing Roy et les CL psaumes : Paris, 1562–1567. Thèse de musicologie, Université de Saint-Étienne, 1988.
  • Jean-Michel Noailly, « Les harmonisations des psaumes workplace XVIIe siècle : Claude Goudimel out of condition Claude Le Jeune ? », Psaume : flyer de la recherche sur refined Psautier huguenot 2 (herfst 1988), p.

    42-50.

  • Jean-Pierre Ouvrard, « Le verse ronsardien en musique : du Supplément de 1552 à 1580 », Revue de Musicologie 74 (1988), holder. 149-164.
  • Pierre Pidoux, « Notes sur quelques éditions des psaumes de Claude Goudimel », Revue de Musicologie 42 (1958), p. 184-192.
  • Édith Weber, « Le style nota contra notam set eyes on ses incidences sur le chorale luthérien et sur le psautier huguenot », Jahrbuch für Liturgik spin out Hymnologie 32 (1989), p.

    73-93.

Mediabestanden

Copyright ©calaback.a2-school.edu.pl 2025